Arsenik, yerkabuğunda en çok bulunan elementlerden biridir, genellikle kristal formdadır ve ağır metal grubunda yer alır,

Arsenik, doğal olarak kayaçlardan, minerallerden, maden filizlerinden alınarak ve çözünerek doğal yollardan su ortamına geçer  veya endüstriyel kaynaklı, boya, metal, sabun, ilaç gibi endüstriyel ürünlerin, üretim  proseslerinin yan ürünü olarak suya karışır.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Amerika Birleşik Devletleri (USEPA) içme sularında arsenik miktarı ile ilgili sınır değerini 1993 yılında yapmış olduğu düzenlemeyle 50 μg L-1 den 10 μg L-1 ye indirmiştir. Ülkemizde içme ve kullanma sularında arsenik sınır değeri 2005 yılı itibariyle 10 μg L-1 olarak belirlenmiştir. Arsenik limit değerinin 10 μg L-1 olması arsenik arıtımındaki önemi artırmıştır.

Arseniğin akut alımında, en fazla karaciğer ve böbrek etkilenir, ağızdan alındığında, mide bulantısı, kusma, ağız ile boğazda yanma ve metalik tat oluşumu, şiddetli karın ağrıları, bacaklarda kasılma gibi belirtileri gözlenir, buna bağlı olarak dolaşım ve kalp yetmezliği riski oluşur.

Arseniğin kronik alımında ise, halsizlik, deride renk deşimi ve pullanma, kanser, felç ve bilinç bulanıklığı gözlenir, sinir sistemi bozuklukları, yüksek kan basıncı ve kangren gibi dolaşım sistemi problemleri ile kansızlık ve diyabete sebep olabilir.

Arsenik yaygın olarak iki formda bulunmaktadır: Arsenat As⁵⁺ (oksitlenmiş)veya arsenit As³⁺ (indirgenmiş).

Nötr pH ve elektrik potansiyelinde arsenitin (As3 +) çıkarılması zordur, yüksüz arsenik asit (H3AsO3) oluşturabilir. Arsenat  oksitleyici ortamlarda geniş bir pH aralığında iyonize kalma eğiliminde olduğu için iyon değiştirme işlemi yöntemleri ile uzaklaştırılır. As3 + tipik olarak anaerobik yeraltı sularında bulunurken, arsenat en yaygın olarak oksidatif koşullar nedeniyle yüzey sularında bulunur.

Su arıtma sistemlerinde genel olarak arsenik arıtma sisteminden önce Arsenit, klor, hidrojen peroksit veya ozon aracılığı ile arsenata yükseltgenir.

Sudaki Arseniği Giderme Yöntemleri 

1.         Floklama sonrası filtrasyon: Arsenik, karakteri gereği, doğru pH derecesinde demir maddesine bağlanır veya demir tarafından adsorbe edilir. Örneğin suya demir klorür (FeCl3) vererek yapılan floklama sırasında arseniğin belli bir oranını bağlamak mümkündür. Daha sonra su demir giderim filtreleri ile arıtılır.

 2.        İyon değişimi (kuvvetli anyonik reçine) ile arsenik giderimi:

Arsenit ve Arsenat ı da giderir ancak sudaki toplam çözünmüş katıların miktarına bağlı olarak, reçine kısa zamanda doyabilir. Rejenerasyon için kuvvetli bazik gereklidir.

3.         Ters ozmoz tekniği ile arsenik giderimi: Suyun kalitesi düzeltilmek istendiğinde, yalnızca arsenik değil, başkaca minerallerin % 90 – % 95’i ters ozmoz tekniği ile sudan ayrılabilir. Hatırlatalım ki, As(III) önce okside edilmeli ve As(V) formuna dönüştürülmeli, daha sonra ters ozmoz ile sudan ayrılmalıdır. Çünkü As(III) ters ozmoz mambranlarından dahi kısmen geçebilen bir maddedir.

4.         Adsorban türü filtre dolgu malzemesi ile arsenik giderimi: Bazı filtre dolgu malzemeleri arseniği adsorbe edebilir. Her bir adsorban malzemenin özellikleri farklı, etkili olduğu pH dereceleri farklıdır. Bazı model adsorbanlar rejenere edilebilir, diğerleri arseniğe doyduğunda atılıp yerine yenisi konur.

Yalnızca arseniği adsorbe eden herhangi bir medya henüz keşfedilmemiştir. Suda arsenik ile beraber bulunması muhtemel silikat, uranyum, vanadyum ve başka mineraller arsenik ile beraber adsorbe edilir.

Arseniğin düzgün giderimi için öncelikle doğru bir su analizi elde etmeliyiz. Demir, Mangan, Silikat, Kalsiyum, Magnezyum, Fosfat, Sülfat, Vanadyum ve Uranyum gibi bazı maddeler  arseniğin rakibi gibi davranır ve arseniği adsorbe eden maddeleri doyurur. Ayrıca suyun pH derecesi, arsenik gideriminde çok etkili bir faktördür.

Sudaki arsenik gideriminde gözönüne alınması gereken birçok faktör olduğundan, uygun arıtma sisteminin seçimi ve dizaynında Akra Su Arıtma olarak tarafımıza müracaat edilmesini tavsiye ederiz.